دستکش استریل یکی از مهمترین تجهیزات مصرفی پزشکی است که نقش کلیدی در پیشگیری از انتقال عفونتهای بیمارستانی و ایجاد شرایط ایمن در اقدامات درمانی دارد. این دستکشها بهگونهای تولید و بستهبندی میشوند که هیچگونه آلودگی میکروبی روی سطح آنها وجود نداشته باشد و برای محیطهای حساس مانند اتاق عمل و پروسیجرهای تهاجمی مورد استفاده قرار میگیرند.
دستکش استریل دقیقاً یعنی چه؟
دستکش استریل (Sterile Glove) به دستکشی گفته میشود که تحت فرآیندهای دقیق تولید، کنترل و استریلسازی قرار گرفته تا سطح آن کاملاً عاری از هر نوع میکروارگانیسم باشد.
این نوع دستکشها معمولاً به صورت جفتی، با سایزبندی دقیق و در بستهبندیهای ایزوله عرضه میشوند تا فیت مناسب و امنیت کامل را فراهم کنند.
به بیان ساده:
دستکش استریل برای هر کاری استفاده میشود که کوچکترین آلودگی میتواند خطرناک، عفونی یا غیرقابل جبران باشد.
دستکش استریل چگونه ساخته و استریل میشود؟
تولید دستکش استریل یک فرآیند چندمرحلهای و دقیق است که شامل موارد زیر میشود:
۱. تولید در محیط کلینروم
مواد اولیه مانند لاتکس یا نیتریل در اتاقهای با سطح آلایندگی بسیار پایین قالبگیری میشوند تا از همان ابتدا احتمال آلودگی کاهش یابد.
۲. شستشو و آمادهسازی
در دستکشهای بدون پودر، مواد حساسیتزا و ذرات اضافی چندین مرحله شستشو داده میشود.
۳. بستهبندی ویژه
دستکشها پیش از مرحله استریل، بهصورت جفتی و با رعایت اصول کاملاً بهداشتی بستهبندی میشوند.
۴. مرحله استریلسازی
روشهای رایج استریل عبارتاند از:
• گاز اتیلن اکساید (EO)
• اشعه گاما
• بخار تحت فشار (اتوکلاو)
۵. کنترل کیفیت
ویژگیهایی مانند یکپارچگی سطح دستکش، مقاومت در برابر پارگی، کشسانی و سطح استریل بودن مورد بررسی قرار میگیرد.
چرا استفاده از دستکش استریل ضروری است؟
در هر اقدامی که احتمال تماس با خون، بافت، زخم باز یا تجهیزات تهاجمی وجود داشته باشد، دستکش استریل برای حفظ ایمنی بیمار و کادر درمان ضروری است. مهمترین مزایای آن عبارتاند از:
• جلوگیری از ورود آلودگی به زخم یا محل جراحی
• کاهش چشمگیر عفونتهای بیمارستانی
• افزایش ایمنی در جراحی و پروسیجرهای حساس
• پیشگیری از انتقال آلودگیها بین بیمار و پرسنل
تفاوت دستکش استریل و غیر استریل
انواع دستکش استریل و کاربرد هرکدام
۱. دستکش استریل لاتکس
• فیت عالی و چسبندگی بینظیر
• مناسب جراحیها
• احتمال کمی آلرژی در برخی افراد
۲. دستکش استریل نیتریل
• بدون حساسیت
• مقاومتر در برابر مواد شیمیایی
• مناسب پروسیجرهای تخصصی و جراحی
۳. دستکش استریل پلیمر یا پلیاتیلن
• سبک و مقرونبهصرفه
• کاربرد در مراقبتهای استریل سبک
ویژگیهای دستکش استریل باکیفیت
یک دستکش استریل معتبر باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
• دارای مجوزها و استانداردهای بینالمللی مانند ISO، CE یا FDA
• مقاومت مناسب در برابر پارگی
• چسبندگی و فیت عالی در انگشتان
• عدم وجود پودر یا مواد آلرژیزا
• بستهبندی ایزوله و قابل اطمینان
کاربردهای دستکش استریل
این نوع دستکش در موقعیتهای زیر بیشترین استفاده را دارد:
• انواع جراحیها (عمومی و تخصصی)
• بخیه، زدن کاتتر، نمونهگیری استریل
• دندانپزشکی
• اتاق زایمان
• پانسمان زخمهای عمیق
• بخشهای ICU و CCU
جمعبندی
دستکش استریل یکی از تجهیزات حیاتی در حوزه پزشکی و جراحی است که نقش مهمی در جلوگیری از انتقال آلودگی و عفونت دارد. این دستکشها با فرایند دقیق تولید و استریلسازی، برای اقدامات حساس طراحی شدهاند و بسته به نوع کاربرد، در جنسهای مختلف مانند لاتکس، نیتریل و پلیمر عرضه میشوند.
انتخاب صحیح دستکش استریل میتواند ایمنی و کیفیت فرآیندهای درمانی را بهطور قابلتوجهی افزایش دهد.
